با عقل افسار نفست رو دست بگیر

﷽
📍 عوامل کنترل قوای درونی❗️
📌از امیرالمؤمنین علی(ع) در این زمینه نقل شده است که حضرت می فرمایند: «النُّفُوسُ طَلِقَةٌ»1️⃣؛ مُراد از «نُفُوس»، مجموعۀ سه نیروی درونی انسان -یعنی شهوت، غضب و وهم- است و «طَلِقَه» هم به معنای بی بندوباری است؛ بنابراین حضرت می فرمایند: نفس انسان می خواهد در هر سه بُعد شهوت، غضب و وهم به طور مطلق آزاد بوده و هرطور که می خواهد عمل کند؛ به عبارت دیگر مرزنشناسی، از خصوصیّات بارز شهوت، غضب و وهم انسان است.
سپس حضرت در ادامه می فرمایند: «لكِنَّ أَیْدِیَ الْعُقُولِ تُمْسِك أَعِنَّتَهَا عَنِ النُّحُوس»؛ امّا دستان «عقل»، افسار نفس را می کشد و او را از انجام اعمال قبیح باز می دارد. البتّه «شرع» نیز در این زمینه با «عقل» همسو است؛ بنابراین «عقل» و «شرع»، نَفْس انسان را مهار کرده و او را از بی بندوباری ها باز می دارند تا بُعد نفسانی انسان به چیزهایی که نه شرع می پسندد و نه عقل بر آن صحّه می گذارد، آلوده نشده و به دام نحسی ها گرفتار نشود.
1️⃣ غررالحکم، ص 115
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی